“Toda a comunidade educativa valora o traballo da biblioteca escolar”
Desde as Bibliotecas Municipais da Coruña festexamos o Día da Biblioteca compartindo conversa con Iolanda Sánchez Méndez (León, 1968), profesora de lingua galega e actual responsable da Biblioteca Escolar do IES Agra do Orzán, colaboradora desde hai anos no desenvolvemento das actividades entre o alumnado de secundaria e a Biblioteca Ágora.
Baixo o lema Bibliotecas e Comunidades, falamos con ela de proxectos actuais, de diferentes actividades no marco do plan de mellora da biblioteca escolar (PLAMBE), así como dos enfoques de traballo e da importancia da participación coa comunidade nun barrio cunha grande diversidade cultural.
ORIXES E FORMACIÓN
“Son filla desa xeración de galegos (neste caso meu pai) que emigrou para poder mellorar laboralmente, pero no canto de ir a Suíza, quedou en León. Miña nai, da mesma aldea os dous (Santo Estevo de Abellá, concello de Frades), foi onda el e alí nacemos as tres fillas. Eu son a máis nova. Aos meus 6 anos regresamos e quedamos a vivir na zona escolar da Coruña.
Estudei EXB en Labañou; BUP e COU por letras puras no Salvador de Madariaga. Lembro a biblioteca no soto cos libros pechados en armarios. Xa licenciada dei clases particulares e traballei nalgunha academia. Como moitas filólogas, comecei pola Filoloxía Hispánica na Coruña e logo fixen en dous anos as materias que me faltaban para licenciarme en Filoloxía Galego-Portuguesa, á vez que xa traballaba de secretaria de dirección para a empresa Ferrero (si, a dos bombóns) na oficina que tiñan na Coruña. Mais a miña vocación de docente era clara e axiña comecei no ensino.
ENSINO SECUNDARIO E BIBLIOTECA ESCOLAR
Son funcionaria de carreira desde o 2007 e penso que non cansarei desta profesión. O que si boto en falta é máis sentido común e implicación por parte de quen organiza o sistema educativo. Non son conscientes de que con 30 e ata 33 discentes en aula, é imposible un ensino personalizado e de calidade; de que as aulas non son simples contedores de alumnado que nos chega doutros países con outros costumes, con outras linguas e nós sen persoal cualificado (malia pedirllo a inspección unha e outra vez), sen horas nosas para unha necesaria e básica inmersión lingüística e achegamento aos nosos horarios, costumes, linguas…
Saquei a praza e o primeiro destino definitivo foi o IES de Catabois de Ferrol. A segunda biblioteca escolar que me marcou. Outra biblioteca PLAMBE desde o principio. Formei parte do seu grupo e tiven o pracer de coordinalo tamén. Resultou fácil, traballando e aprendendo día a día dun equipo que fora galardoado co terceiro premio do Concurso Nacional de Buenas Prácticas para a dinamización e innovación das bibliotecas de centros escolares.
Desde o curso 2018-2019 estou no IES Agra do Orzán. E desde o primeiro momento tamén formo parte do equipo de Biblioteca. E sigo aprendendo de Milagros Martínez Ríos, a coordinadora que cinco anos atrás, logo de varios cursos á fronte da biblioteca, conseguiu que entrase no PLAMBE. Paso a ser a coordinadora dous anos despois.
“Toda a comunidade educativa valora o traballo da biblioteca. Ese é o noso mellor recoñecemento, mais aínda hai moito por facer: convertela nunha biblioteca máis inclusiva, o eterno problema do espazo, que as horas de biblioteca sexan recoñecidas desde Educación non como reducións, senón como lectivas, reais, necesarias e cun número oficial e igual para todas as bibliotecas.”
CONTACTO COAS BIBLIOTECAS MUNICIPAIS
A primeira biblioteca municipal que pisei foi a de Durán Loriga, tamén teño visitado moito Rosales, Forum e Monte Alto (nalgunha ocasión) e como non, a de Ágora, especialmente como profesora. Cando mantiven con Milagros o meu primeiro encontro con Eva e Nuria, nin imaxinaba a viaxe que ía iniciar. Como unha lectura que imos escribindo ano a ano con cada colaboración.
Grazas ao seu impecable labor, o noso alumnado recibe alfabetización informacional, coñece mellor o seu propio barrio a través dos “roteiros saúde e deporte” e ten acceso a “libros viventes” que deixan pegada. Quen dixo que á biblioteca só se ía ler e estudar? A biblioteca Ágora responde perfectamente ao que é para min unha biblioteca: lugar de coñecemento, de entretemento, de acollida, de sorpresas se sabes buscar, de inclusión, lugar de traballo, de calor, de luz…
“Para comer e para libros sempre hai”
Veño dunha familia humilde, pero “para comer e para libros sempre hai” era a máxima de meu pai. E sempre houbo que ler na miña casa. Non só os libros de texto.
“Leo todos os xéneros, e leo moi variado por mor da miña profesión e dos clubs de lectura, pero non negarei que desde hai uns anos a miña inclinación é a poesía“.
Xa cumprín cincuenta e cinco outonos e teño a sorte de ter e de atopar no camiño amigos poetas. Eses son os meus versos máis prezados. Mário Herrero, François Davo, Raúl Vacas… Mais tamén: Olga Novo, Xela Arias, Carlos Negro, Pilar Pallarés, Szymborska, Helena Villar Janeiro, a poesía de Alejandro Palomas, a nosa por fin recoñecida Luísa Villalta, Emma Pedreira, Irma Alonso, Dores Tembrás… e como non, calquera verso dos que escriban as integrantes do noso club de poesía.
PETISCOS DE IOLANDA
UN FILME: Sempre Xonxa de Chano Piñeiro.
UN LIBRO: Se non é poesía, para este 2024: O outro lado da musica, a poesía de Luísa Villalta.
UNHA CANCIÓN: Pode parecer fachenda, pero quedo con Yolanda de Pablo Milanés.
UN LUGAR: Gasalla (Santo Estevo de Abellá, concello de Frades). “A nosa casiña”
UNHA INQUEDANZA: O futuro da miña filla e do meu fillo.
UN DESEXO: A solidariedade.
UN PECADO: Non o podo dicir.
UNHA COMIDA: Calquera das que facía miña nai…
Grazas Iolanda por compartir conversa con nós, o Día da Biblioteca serviu para achegarnos un pouco máis a ti, ao teu traballo, á túa historia, ao teu xeito de estar nas cousas, redescubrir como entendes a colaboración coas persoas e cos equipos nos que traballaches e traballas, facendo comunidade, poñendo ánimo e disposición sen esquecer a alegría. Coido que non hai mellor homenaxe para este 24 de outubro.
Agardamos que continúes desfrutando ao máximo da túa familia, da aldea, da música, do teu fogar, dese tempo compartido cheo de páxinas con historias fascinantes con banda sonora incluída.
Aperta grande,
vémonos de contado!
Acerca de evavieites
Suma Ágora 